İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran: Faizde yüzde 42,5’a hızla dönmemiz lazım

T24 Ekonomi

İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, enflasyonla uğraşın en kıymetli gündem hususları olduğunu vurgularken, enflasyon düşerken gerçek kesime de kıymet verilmesini ve faiz indirimlerine yakın bir vakit dilimi içerisinde başlanması gerektiğini lisana getirdi. Ortan, ”Bizim faiz indirimlerinde kaldığımız noktaya yüzde 42,5’a hızla dönmemiz lazım. Alınacak önlemler ve tüm beklentilerin idaresi, Temmuz toplantısında tekrar faiz indirimini konuşacak bir noktaya gelinmesini sağlamalı” dedi. 

Ekonomim Gazetesi’nin haberine nazaran, Konya İktisat Forumu’nda konuşan Ortan, iş dünyası ve finans etrafları ile buluştu.

“Reel Dalın Geleceği” başlıklı oturuma katılan Ortan, yaptığı konuşmada enflasyon ile gayretin her kesitin en değerli konusu olduğunu belirtirken, enflasyonu öncelikleyen siyasette gerçek bölümün misyonunu yerine getirerek küçüldüğünü söyledi. Bu süreçte istihdamın artmadığını ve ulusal gelire katkısının azaldığını belirten Ortan, enflasyonun düştüğü bu süreçte bilhassa imalat endüstriyi de düşünerek daha bütünsel düşünmenin ehemmiyetini vurguladı.

“Alınacak önlemler Temmuz’da faiz indirimini konuşturmalı”

Aran’ın konuşmasından öne çıkanlar şöyle:

“Merkez Bankası’nın Haziran ayındaki toplantısına kadar önümüzde bir ay var. Bu bir ayda piyasadaki %49’un siyaset faiz düzeyine inmesini bekliyorum. Haziran toplantısına kadar bu gerçekleşmezse, Merkez Bankası’nın şahin duruşu nedeniyle siyaset faizini yüzde 46’dan 49’a çıkartmasını beklememiz gerekir. Yüzde 49’a çıkan siyaset faizini takiben gecelik faiz oranı bu sefer yüzde 52’ye gerçek hareket edebilir. Bu gerçek dalı daha da zorlar. Merkez Bankası’nın bu şahin duruşu elbette enflasyonla çabada değerli bir mevzi kazandırır. Enflasyonu denetim altına alma konusunda büyük bir hareket alanı sağlar.” Yüzde 46’lık faiz oranında bile kredi talebi yetersizken faiz oranının artması ile kredi talebinin daha da azalacağını düşündüğünü tabir eden Ortan, bunun enflasyon üzerindeki olumlu tesirlerine rağmen gerçek dalın finansmanı üzerinde kıymetli olumsuz tesirleri olacağını söyledi. Ortan, “Reel kesimin böylesine zorlandığı bir ortamda enflasyonun düşmesi ne kadar âlâ bir gelişme olur, bu da ayrıyeten tartışılmalı. O yüzden gerçek bölümü düşünüyorsak, gerçek kesimin geleceğini önemsiyorsak piyasadaki olağanlaşmayı hızlandırmamız ve bizim faiz indirimlerinde kaldığımız noktaya yüzde 42,5’a hızla dönmemiz lazım. Alınacak önlemler ve tüm beklentilerin idaresi, Temmuz toplantısında tekrar faiz indirimini konuşacak bir noktaya gelinmesini sağlamalı. Benim öngörüm, bunun yönetilebileceğidir”

“Enflasyon düşerken imalat endüstriyi de düşünen daha bütünsel bir program muhtaçlığımız var”

“Tablo şunu diyor; enflasyonu öncelikleyen siyasette gerçek kesim, bilhassa de imalat sanayii bölümü üzerine düşen fedakârlığı, sorumluluğu yerine getiriyor. Bu süreçte küçülüyor. Fakat istihdamı artmıyor ve ulusal gelire katkısı azalıyor. Gerçek dal süreci yönetmeye çalışıyor. Enflasyonla gayret hepimiz için en kıymetli bahsimiz ve enflasyonun düşmesi gerekiyor. Lakin enflasyon düşerken bilhassa endüstrinin, imalat endüstrinin de ne durumda olduğunu denetim etmemiz, kesinlikle programı daha bütünsel, daha istikrarlı bir biçimde evriltmemiz gerekiyor.

“Sanayicimiz üretimde verimlilik ve kar marjı artışını sağlamalı”

Siz bir marka yaratıyorsunuz, o markayı yarattıktan sonra satış, pazarlama faaliyetinde bulunuyorsunuz. Amerika’da, Avrupa’da, Uzakdoğu’da müşteri ediniyorsunuz. Müşteri hazırken, elinizde bir kontrat varken, eserinizi satabilir durumdayken ve işinizi birebir harikalıkta yaparken buradaki maliyetinizdeki artış nedeniyle kontratta yazan fiyat size kâr bırakamaz hale geliyor. Bu türlü bir durumda endüstricinin yapabileceği şeylerden biri orta ve uzun vadeli olarak yapılabilecek bir şey; çabucak bu tabloyu değiştirmeye başlayacak biçimde üretiminde her türlü verimlilik artış noktasının fırsatını bulup, (dijital dönüşüm, yapay zekâ kullanımı, yeşil dönüşüm) kendisine tekrar kar marjı yaratacak, kar marjını arttıracak biçimde önlem almak.

“Sanayicilere daha düşük faiz oranları ile kredi sağlanması gerekiyor”

Döviz kazandıran üreticilere yönelik dayanağın, kesinlikle cazip bir formda daha düşük oranla, takviye mahiyetinde krediyle yapılması gerekiyor. Dünya pazarına eser satan dünya pazarında müşterisi olan üreticilerimizin müşteri kaybetmemesi için kullanılacak bir kaynağa muhtaçlığımız var. Pazarları bir sefer kaybedersek bir daha oyuna girmekte çok zorlanırız. Yeni bir kıssa yazarken bu öyküyü desteklememiz, yeni öyküye kaynak ayırmamız lazım. Bunun için katma bedeli yüksek üretime geçmek isteyenler, bu alana yatırım yapmak isteyenler desteklenmeli. Fakat bu gerçek dala yönelik “sen de katma bedelini yükselt, katma kıymeti yüksek alana geç’”söylemiyle olmamalı. Klâsik sanayi bir günde bir alandan öbür bir alana geçemez. Üstelik bu çok maliyetli. İnsanı keyifli eden bir yaklaşım da değil. Bir yol haritası hazırlamak lazım. Bu dönüşüm sırasında endüstriciler, üreticiler 4-5 yıl içerisinde bu seyahatin yapılması için desteklenmeli. Mevcut üretimleri de gelir yaratacak formda koruma edilmeli.”