Nöroloji Uzmanı uyardı: Günlük hayatı etkileyen unutkanlıkları ciddiye alın!

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Alparslan Şahin, “Herkes ufak tefek şeyler unutuyor. Bu günlük hayatımızı olumsuz etkilemiyor. Fakat etkilemeye başladığı vakit yahut yakın etrafımız de bizim unutkanlığımızdan haberdarsa onlar da bunu gözlüyorsa kesinlikle ertelenmeden tabibe gidilmeli ” dedi.

Şahin, uzun yıllar demans, Alzheimer ve Parkinson hastalıkları konusunda çalışmalar yaptığını söyledi.

Belli bir yaş üstünde unutkanlığın normalleşmesinin gerçek olmadığını belirten Şahin, “Yaşlı insanın bunamasının olağan olduğu sanılıyor. Bu neredeyse tüm toplumlarda var olan bir durum. Son yıllarda Alzheimer derneklerinin de teşebbüsüyle bu anlayış biraz azaldı. Ancak hala varlığını koruyor ” diye konuştu.

Unutkanlık konusunda sıkıntıları olan insanların kliniklere başvuruyu ihmal ettiğini, teşhis konulan hastalarda ise ilaç uyumsuzlukları görüldüğünü anlatan Şahin, şunları kaydetti:

“Sıklıkla ilaç kullanmıyorlar ya da kullansalar bile bırakıyorlar. Halbuki bu ilaçlar ömür uzunluğu kullanılması gereken ilaçlar. Bu da aşağı üst tüm toplumlarda bu türlü. Teşhis konulan hastaların yüzde 30-40’ı ilacı sonuna kadar kullanıyor. Bir yerde de ilacı bırakıyor. Bu uygun bir şey değil. Korunma problemine gelince yüzde 100 esirgeyici bir faktör yok. Toplumsal olmak, yiyeceğimize içeceğimize dikkat etmek, okuyup yazmak, hobilerinizin olması üzere şeyler esirgeyici faktörler. Öbür hastalıklar varsa hipertansiyon üzere diyabet üzere onların güzel yönetilmesi, ilaçların düzgün kullanılması bunlar hastalıktan koruyabilir ya da semptomların daha hafif geçirmesini sağlayabilir.”

Şahin, Alzheimer hastalığının tedavisi konusunda 2000’li yılların başından bu yana birtakım ilaçlar kullanıldığını fakat bu ilaçların tesirlerinin sonlu olduğunu söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri’nde son olarak iki ilacın onaylandığını belirten Şahin, şöyle devam etti:

“Hastalığın direkt fizyopatolojisine yönelik olarak hastalığı durdurma potansiyeli ilaçlardı bunlar. Fakat bilhassa bu ilaçlar hayvan çalışmalarında çok yeterli sonuçlar verdi ancak beşere uyguladığımızda o kadar düzgün sonuç vermedi. FDA (Amerikan Besin ve İlaç Dairesi) bu ilaçları onayladı. Tesir oranları yüzde 30 üzere. Biraz pahalıca ilaçlar. Fakat birinci olunca değerli oluyor. Vakit geçtikçe diğer ilaçlar da çıktıkça bu fiyatların düşeceği öngörülebilir. Bu bahiste çok çalışma var yürütülen. Bizim de merkez olarak katıldığımız FAZ 2, FAZ 3 çalışmaları var. Bu çalışmaların ortasındayız. Yüzde 30 muvaffakiyet oranı olan ilaç Amerika’da çıktı. Türkiye’de bir firma başvurdu Bakanlığa bildiğim kadarıyla. Onların sonucunu bekliyoruz. Natürel fiyat çok yüksek, tesir de yüzde 30 civarında. Onaylanır mı bilmiyorum.”

Aktif hayat beyne de kalbe de düzgün geliyor

Prof. Dr. Hüseyin Alparslan Şahin, Alzheimer hastalığından korunmak için tekliflerde bulunarak, şunları kaydetti:

“En kestirmesi kalbimize âlâ gelen şey beynimize de âlâ geliyor. Kolesterol içeriği düşük yiyeceklerle beslenmek, Akdeniz tipi bir diyet yapmak, spor yapmak, toplumsal olarak faal olmak. Toplantıları katılmak, sportif faaliyetlere katılmak, konserlere gitmek üzere şeyler beyne çok âlâ gelir. Bunu da en erken devirde yaparsanız yeterli olur. 60-70’li yıllarda başlarsanız çok fazla bir işe yaramıyor. Çok daha gençken 20’li yaşlarda daha erken hatta başlarsanız koruyuculuğunuz daha fazla oluyor. Omega 3, ginkgo biloba​​​​​​​, ceviz, birtakım baharatlar bunların hiçbir faydası yok. Bunlar çok çalışıldı binlerce insan üzerinde denendi.“

“Ailede olması riski artırıyor”

Her unutkanlığın dikkate alınması gerektiğini vurgulayan Şahin, şunları kaydetti:

“Her unutkanlık bir demans başlangıcı değildir ancak her unutkanlık değerlendirmeye tabi tutulmalıdır, demans olabilir. O değerlendirmeden, incelemeden sonra demans diyebilirsiniz ya da diyemezsiniz. Lakin her unutkanlık ciddiye alınmalı ve bir tabibe gidilmeli kesinlikle. Ailede olması riski artırıyor. Genetik geçiş aşağı üst yüzde 3-5 lakin genlerle geçmese bile ailede bir Alzheimer hastasının bulunması bilhassa anne babanızda, birinci derece akrabalarınızdan varsa sizin olasılığınız ailesinde Alzheimer hastası bulunmayanlara nazaran iki kat artıyor.”

Unutkanlığın günlük hayatı etkilemeye başladığında kesinlikle tabibe gidilmesi gerektiğinin altını çizen Şahin, “Herkes ufak tefek şeyler unutuyor. Bu günlük ömrümüzü olumsuz etkilemiyor. Ancak etkilemeye başladığı vakit yahut yakın etrafımız de bizim unutkanlığımızdan haberdarsa onlar da bunu gözlüyorsa kesinlikle ertelenmeden tabibe gidilmeli ” dedi.

Şahin, kronikleşen uykusuzluk, berbat beslenme ve ziyanlı alışkanlıkların demans yapmadığını lakin riski arttırdığını kelamlarına ekledi. (AA)