Uzmanı uyardı: Prostat kanserinde yaş ilerledikçe değil, ihmal ettikçe risk büyür

Dr. Mehmet Vehbi Kayra, prostat kanserinin erken periyotta tespit edildiğinde muvaffakiyetle tedavi edilebildiğini, aile hikayesi ve yaşın en kıymetli risk faktörleri ortasında yer aldığını söyledi.

Üroloji uzmanları, prostatı erkek üreme sistemi içerisinde değerli bir yer tutan ve idrar torbasının çabucak çıkışında konumlanan bir organ olarak tanımlıyor. Hem cinsel sıhhat hem de üreme sıhhati açısından değerli vazifeleri bulunan prostatın, yaşla birlikte uygun huylu ya da berbat huylu büyümeler göstererek erkeklerde en sık görülen kanser cinslerinden biri olan prostat kanserine neden olabildiği belirtiyor.

Dr. Mehmet Vehbi Kayra, prostat kanserinin erken devirde tespit edildiğinde muvaffakiyetle tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu, bu sebeple de toplumsal farkındalığın artırılması gerektiğini ve sessiz ilerleyen bir hastalık olduğu için tertipli denetimin ehemmiyetini vurguladı.

Aile hikayesi ve yaş, en değerli risk faktörleri arasında 

Dr. Kayra, şöyle konuştu:

“Prostat kanseri, bilhassa 50 yaş üzerindeki erkeklerde görülme sıklığı artan ve ömür kalitesini önemli halde etkileyebilen bir hastalık. 50 yaş üstü erkeklerin rastgele bir belirti olmasa dahi kesinlikle bir kere üroloji uzmanına başvurmalarını öneriyoruz. Zira prostat kanseri uzun mühlet belirti vermeyebilir ve bu da teşhisin gecikmesine neden olabilir. Aile hikayesi, ihmal edilmemesi gereken çok değerli bir göstergedir. Şayet bir kişinin babasında yahut erkek kardeşinde prostat kanseri hikayesi varsa, bu kişinin riski manalı seviyede artar. Bu durumda, denetimlerin 50 yaşından evvel, mümkünse 40 yaş prestijiyle başlamasını öneriyoruz. Bununla birlikte, kimi toplumlarda, örneğin Afrika kökenli erkeklerde prostat kanseri daha sık görülse de Türkiye’de bu çeşit genetik varyasyonlar çok besbelli bir risk faktörü değildir.”

Tanı ve tedavi sürecinde yeni yaklaşımlar

Prostat kanserinde teşhis sürecinin ekseriyetle PSA (Prostat Spesifik Antijen) ismi verilen bir kan testiyle başladığını belirten Dr. Mehmet Vehbi Kayra şöyle konuştu:

“Hastada şikayet olmasa bile PSA testi yapıyoruz. Şayet bu bedel yüksekse, bu durumu dikkatle inceliyoruz lakin yalnızca bu testle teşhis koymak mümkün değil. PSA yüksekliğinde bir sonraki adım prostat MR’ı çekmek oluyor.

MR imgelerinde kuşkulu bulgular varsa, biyopsiyle teşhis mutlaklaştırılıyor. Kanser erken evrede tespit edilirse ve şimdi prostatın dışına taşmamışsa, hasta büsbütün kür sağlanacak formda tedavi edilebilir. Lakin ilerlemiş olaylarda hastalık kemiğe ya da etraf dokulara yayılabilir.

Hasta farklı tedavi seçenekleriyle yeniden hastalıktan kurtulabilir lakin birinci evredeki kadar kolay ve kolay olmaz. Erken evrede prostat kanseri çoklukla cerrahi sistemle tedavi edilir. Prostatın büsbütün çıkarılması ve gerektiğinde lenf nodlarının alınmasıyla hastalarda yüksek oranlarda muvaffakiyet sağlanır. Fakat kanser prostat kapsülünü aştıysa ya da etraf dokulara sıçradıysa, radyoterapiye ve eş vakitli hormon tedavilerine başvuruyoruz.

Özellikle testosteron hormonunun prostat kanseriyle bağlantısı nedeniyle, bu hormonun baskılanmasına yönelik tedaviler kıymet kazanıyor. İleri evrede prostat kanseri en sık kemiklere sıçrar. Bu durumda hastalara radyoterapi, hormon tedavileri, kemik kollayıcı ilaçlar ve son periyotta geliştirilen akıllı ilaçlarla kombine tedaviler uygulanmaktadır.”

Sağlıklı hayat üslubu ve gözetici tedbirler hayati ehemmiyet taşıyor 

Prostat kanserinden korunmanın büsbütün mümkün olmadığını fakat riskin azaltılabileceğini vurgulayan Mehmet Vehbi Kayra, şu kıymetlendirme bulundu:

“Sağlıklı hayat alışkanlıkları kıymetli. Antioksidan içeriği yüksek besinlerle beslenmek, bol sebze-meyve tüketmek, işlenmiş ve paketli besinlerden uzak durmak, sigara içmemek genel manada kanser riskini azaltan davranışlardır.

Ancak en değerlisi, hiçbir belirti olmasa bile belirli yaşlardan sonra tertipli denetimlerle hastalıkların önüne geçilmesidir. Prostat kanseri erken teşhisle tedavi edilebilen, geç kalındığında ise ömür kalitesini düşüren bir hastalıktır.

Yaş ilerledikçe değil, ihmal ettikçe risk büyür. Tüm erkeklerin bu mevzuda bilinçlenmesi, kendi sıhhati ismine büyük bir adımdır.” (DHA)